Jak uniknąć dziedziczenia długów?

Jeśli spadek jest obciążony długami, za które nie chcesz odpowiadać lub jeśli z jakichkolwiek względów nie chcesz dziedziczyć po spadkodawcy, możesz odrzucić spadek. Jeśli zdecydujesz się na odrzucenie spadku zostaniesz wyłączony od dziedziczenia, tak jakbyś nie dożył otwarcia spadku. Na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku masz tylko 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedziałeś się o tytule swojego powołania. W przypadku spadkobierców ustawowych lub spadkobierców testamentowych, którzy są w posiadaniu testamentu lub znają jego treść, termin ten wynosi 6 miesięcy od otwarcia spadku (czyli od dnia śmierci spadkodawcy).

Oświadczenie o odrzuceniu spadku możesz złożyć przed sądem lub przed notariuszem. Można je złożyć ustnie lub pisemnie (z podpisem urzędowo poświadczonym). Dobra wiadomość dla osób przebywających na stałe za granicą jest taka, że urzędowe poświadczenie podpisu można uzyskać u konsula. Należy jednak pamiętać o przesłaniu oświadczenia do sądu z zachowaniem 6-miesięcznego terminu.

Jak odrzucić spadek w imieniu małoletniego dziecka?

Czy dzieci spadkobiercy również muszą odrzucić spadek? Tak, jeśli również nie chcą dziedziczyć długów. Jeśli dzieci są pełnoletnie – mogą to zrobić samodzielnie przed sądem lub notariuszem. Jeśli dzieci są niepełnoletnie – musisz uzyskać zgodę sądu opiekuńczego na odrzucenie spadku w ich imieniu. Również w tym przypadku obowiązuje 6 miesięczny termin na złożenie oświadczenia. Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 28.09.2016r., sygn. akt III CSK 329/15 „termin ten nie biegnie od chwili złożenia do sądu opiekuńczego przez przedstawiciela ustawowego małoletniego spadkobiercy wniosku o zezwolenie na złożenie w jego imieniu oświadczenia o odrzuceniu spadku. Po uprawomocnieniu się postanowienia o udzieleniu zezwolenia przedstawiciel ustawowy małoletniego powinien złożyć to oświadczenie bezzwłocznie, chyba że wskazany termin, uwzględniając czas trwania postępowania opiekuńczego, jeszcze nie upłynął; wtedy złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku może nastąpić w dowolnej chwili, przed upływem sześciu miesięcy od dowiedzenia się przez przedstawiciela ustawowego o tytule powołania małoletniego.”

W postępowaniu o wyrażenie zgody na odrzucenie spadku przez dziecko musisz wykazać, że spadek jest obciążony długami. Przydatne będą dokumenty wskazujące na to, że przyjęcie spadku jest dla dziecka niekorzystne (np. umowy kredytowe, wezwania do zapłaty, pisma od komornika itp.) Oczywiście, jak w każdym postępowaniu możesz ustanowić pełnomocnika, który będzie Cię w tej sprawie reprezentował. Po uzyskaniu prawomocnego postanowienia sądu należy ponownie złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku (tym razem w imieniu dzieci).

Co oznacza przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza?

Jeśli spóźnisz się ze złożeniem oświadczenia o odrzuceniu spadku lub nie złożysz go wcale – wówczas przyjmiesz spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Oznacza to, że będziesz odpowiadał za długi spadkodawcy do wartości spadku. Na przykład jeśli spadkodawca pozostawił Ci w spadku mieszkanie o wartości 300.000 zł., a miał dług w wysokości 500.000 zł. to odpowiadasz przed wierzycielami spadkodawcy do kwoty 300.000 zł. Przed nowelizacją z 2015r. niezłożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku mogło doprowadzić do przyjęcia spadku bez ograniczenia odpowiedzialności za długi.

Kiedy można zrzec się dziedziczenia?

Alternatywnym sposobem uniknięcia dziedziczenia długów jest zawarcie za życia spadkodawcy umowy o zrzeczenie się dziedziczenia po nim. Taka umowa musi być zawarta w formie aktu notarialnego. Skutki umowy obejmują również dzieci zrzekającego.

W postępowaniu spadkowym liczy się czas dlatego nie warto zwlekać do ostatniej chwili z załatwieniem formalności.

Photo by Dawid Zawiła on Unsplash